| № | Автордың аты-жөні | Мақаланың атауы | Аннотация | Түйінді сөздер |
| 1 | Ажибаев Марат Геннадьевич | ҚАРУДЫҢ ЗАҢСЫЗ АЙНАЛЫМЫ: ҚЫЛМЫСТЫҚ-ҚҰҚЫҚТЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ | Жаңа технологиялардың дамуы қоғамға тек прогресс қана емес, сонымен бірге елдің ұлттық және әскери қауіпсіздігіне қауіп төндіреді. Қылмыскерлер прогресс нәтижелерін заңсыз әрекеттерді жасау үшін көбірек пайдаланады. Осыған байланысты қару айналымы мәселесін зерттеу ерекше назар аударуды қажет етеді. Бүгінгі таңда бұл саладағы үрдіс оны өндіру процестерін жеңілдету және арзандату болып табылады. Технологиялық бағыттардың бірі – үй жағдайында дерлік 3D принтерлерде пластиктен қару жасау. Сонымен қатар мұндай қарудың саны күніне бір данадан бірнеше жүз бірлікке дейін өзгеруі мүмкін. Ал оның түрлері атыс қаруы, гранаталар, оқ-дәрілері және т.б. ретінде ұсынылуы мүмкін. Өз кезегінде, құқық бұзушылықтардың алдын алу құралдарының бірі болып табылатын отандық қылмыстық заңнама азаматтарды және құқықтық мемлекеттің демократиялық негіздерін қорғау үшін осындай құбылыстарға дайын болуы тиіс. Осыған байланысты автор осы мақаланың шеңберінде Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 287 және 288-баптарының жекелеген бөліктерінің ережелерін оларға тиісті біліктілік белгісін енгізе отырып, қайта қарауды ұсынады. | қауіпсіздік; қылмыс; қару-жарақ; оқ-дәрі; өндіріс; заңдылық; мемлекет; пластик. |
| 2 | Айгаринова Гулнар Тулеухадировна Даулет Лайықұлы Байдельдинов | ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЦИФРЛАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ КЛИМАТТЫ ҚОРҒАУДЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ | Бүгінгі таңда жер шарының халқы жаһандық экологиялық проблемалардың қаупі жағдайында қалып отыр. Климаттың өзгеруі жаһандық экологиялық проблема ретінде, оның пайда болуы негізінен өнеркәсіп пен өндірістің өсуімен байланысты, дүниежүзілік қоғамдастықтың алдына климаттың өзгеруінің жағымсыз салдарын жұмсарту және онымен күресу міндетін қояды. Климатқа әсерін реттеу саласындағы заңнаманы жетілдіру, олқылықтарды жою мақсатында «Климатты және жердің озон қабатын қорғау туралы» заң жобасын әзірлеу перспективасы бар көрінеді. Бұл ғылыми мақаланың мақсаты цифрландыру жағдайындағы Қазақстан Республикасындағы климатты қорғаудың құқықтық мәселелерін зерделеу, осы саладағы қолданыстағы заңнаманы және оны қолдану тәжірибесін, негіз ретінде жетілдіру бойынша тұжырымдамалық негіздерін, теориялық ережелерін, қорытындыларын, практикалық ұсынымдарын негіздеу және әзірлеу болып табылады. | климатты қорғау мәселелері; озон қабатын қорғау; парниктік газдар; жаңартылатын энергия көзі; жаһандық жылыну; климаттың өзгеруі; антропогендік әсер; цифрландыру. |
| 3 | Айтказин Ерлан Майданулы Кайшатаева Асель Куандыковна | ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА МЕДИЦИНА ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ КӘСІБИ ЖАУАПКЕРШІЛІГІН САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІН ЕНГІЗУДІҢ ӨЗЕКТІЛІГІ | Қазақстан Республикасында медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыру жүйесін енгізу және тиісті нормативтік-құқықтық актілерді қабылдау жоспарлануда. Мақалада шет елдердегі дәрігерлер мен басқа да медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыру тетіктеріне шолу жасалынып, оларды Қазақстанда енгізу мүмкіндігі талқыланған. Зерттеудің мақсаты медициналық көмектің сапасын арттыруға, медицина қызметкерлерінің құқықтық қорғалуын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін және науқасқа келтірілген зиян үшін өтемақы төлеуге кепілдік болатын жүйені ұсыну бойынша шетелдік тәжірибені қолдану мүмкіндіктерін талдау болып табылады. Жүргізілген зерттеулерге шолу негізінде авторлар сақтандырудың бұл түрі бүгінгі күні науқастар мен медицина қызметкерлерінің құқықтарын қорғаудың ең тиімді құралдарының бірі болып табылады, бұл Қазақстан Республикасы үшін сөзсіз қажет және уақытылы деген қорытындыға келеді. Бұл механизмнің басты артықшылықтары ретінде авторлар науқасқа келтірілген залал үшін өтемақыға кепілдік берілетінін және нақты төлем механизмі қалыптасатынын, сонымен қатар медицина қызметкері мен денсаулық сақтау ұйымының келтірілген залал үшін ортақ жауапкершілігінің бекітілуіне қол жеткізілетінін атап көрсетеді. | медицина қызметкері; медициналық мекеме; науқас; сақтандыру; кәсіби жауапкершілікті сақтандыру; кәсіби жауапкершілік; өтемақы; медициналық қызмет. |
| 4 | Алибекова Асель Муратовна | ҚАРЖЫЛЫҚ (ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ) ПИРАМИДАНЫҢ ҚЫЗМЕТІН ЖАРНАМАЛАУ ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ ТУРАЛЫ ЗАҢНАМАНЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ КЕЙБІР АСПЕКТІЛЕРІ | Қаржылық (инвестициялық) пирамиданың қызметін жарнамалағаны үшін қылмыстық жауаптылықты енгізу осындай ұйымдардың қылмыстық қызметіне, олардың одан әрі таралуына қарсы іс- қимыл шараларының бірі болып табылады. Мақала қарастырылып отырған әрекет үшін жауаптылықты құқықтық реттеу мәселелерін зерттеуге арналған. Жұмыста қаржылық (инвестициялық) пирамиданың қызметін жарнамалағаны үшін жауаптылық туралы қолданыстағы Қазақстан Республикасының әкімшілік және қылмыстық заңнамасының нормаларына талдау жүргізілді. Қаржылық (инвестициялық) пирамиданың қызметін жарнамалағаны үшін жауаптылықтың әкімшілік-құқықтық және қылмыстық-құқықтық аспектілерін зерттеу барысында қарастырылып отырған нормалардың жарнама туралы заңнаманың ережелеріне сәйкестігі мәселесі зерттелді, іс-әрекеттің объективті жағының белгілерін анықтау кезінде қылмыстық құқық бұзушылықтың қарастырылып отырған түрін саралаудың кейбір мәселелері анықталды. Зерттеу нәтижелері бойынша қаржылық (инвестициялық) пирамиданың қызметін жарнамалау үшін әкімшілік және қылмыстық жауаптылық туралы нормаларды жетілдіруге бағытталған ұсыныстар тұжырымдалған. | қаржылық (инвестициялық) пирамиданы қызметін жарнамалау; жарнама; қаржы пирамидасы; әкімшілік жауаптылық; қылмыстық жауаптылық; заңнаманы жетілдіру; саралау; тарату; орналастыру. |
| 5 | Аманова Диана Тұранқызы Абижанов Сырым Маратұлы | АЛДЫН АЛУ ПРОФИЛАКТИКАСЫ КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАНДАРДЫҢ ҚЫЛМЫСЫНА ҚАРСЫ КҮРЕСТІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТЫ РЕТІНДЕ | Мақала кәмелетке толмағандармен жасалған қылмыстық құқық бұзушылықтарға байланысты проблемаларды зерттеудің өзекті бағыттарына арналған. Кәмелетке толмағандардың қылмысы белсенділіктің жоғары деңгейімен, динамикалығымен және топтық сипатымен ерекшеленеді. Кәмелетке толмаған жасында қылмыс жасау жолына түскен адамдарды түзету және қайта тәрбиелеу қиын және ересек қылмыс үшін резерв болып табылады. Авторлар жасөспірімдер қылмысының өзекті себептері мен жағдайларын зерттеу, жасөспірімдердің құқыққа қайшы мінез-құлқының себептік кешенінің заңдылықтарын анықтау жастар арасындағы қылмыстың өсуін төмендетуі мүмкін деп санайды. Мақалада кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстың ерте алдын алынуына талдау жасалады, оның бағыттары мен тиімділігі, сондай-ақ жасөспірімдер арасындағы қылмыстың өсу себептері қарастырылады. Авторлар қылмыстың алдын алу маңызды қолданбалы мәнге ие деп санайды және оны уақытылы және дұрыс ұйымдастырылған түрде жүзеге асыру кәмелетке толмағандардың қылмыс көрсеткіштерінің төмендеуіне белгілі бір дәрежеде әсер етуге мүмкіндік береді. | қылмыстық кодекс; Тұжырымдама; жасөспірімдер қылмысы; кәмелетке толмаған; ерте алдын алу; қараусыздық; қылмыстық құқық бұзушылық; қылмыстық жауапкершілік. |
| 6 | Баймухаметова Гүлдана Маратқызы | МЕДИАЦИЯ ИНСТИТУТЫН ҚЫЛМЫСТЫҚ СОТ ІСІН ЖҮРГІЗУДЕ ҚОЛДАНУ ТУРАЛЫ: ТИІМДІЛІК МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ЖАҚСАРТУ ЖОЛДАРЫ. | Мақалада медиация институтын қылмыстық сот ісін жүргізуде қолдану мәселесі қарастырылған. Медиация институтын қылмыстық іс жүргізу саласында қолдану ерекше өзекті болып табылады, сонымен бірге сот ісін жүргізудің осы саласындағы қазіргі проблема болашақта елеулі зардаптарға әкелуі әбден мүмкін. Азаматтық құқық саласындағы мәселе, әдетте, материалдық мүдделердің бұзылуына әкеп соқтырса, онда қылмыстық құқық саласында бұл проблема адамның негізгі конституциялық құқықтарының: бостандық, өмір сүру және т.б. құқықтардың бұзылуынан көрінеді. Автор қылмыстық сот ісін жүргізуде медиацияны іс жүзінде қолдану кезіндегі мәселелерді қарастырды. Мақалада медиация процесін жақсартуға және оның құқықтық жүйеде тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуге бағытталған заңнамаға ұсыныстар мен өзгерістер енгізілді. Қазақстан Республикасы Қылмыстық- процестік кодексіне енгізілген өзгерістер прокурорға медиация рәсімін тағайындау бойынша қылмыстық қудалауға, медиативтік келісімді бекітуге және медиацияның түпкі мақсатына қол жеткізген кезде қылмыстық қудалауды тоқтатуға балама ретінде өкілеттіктер береді. Сондай-ақ медиативтік келісімнің сақталуын және жәбірленушінің құқықтарын қорғауды қадағалауды жүзеге асыру қаралған. Бұл өзгерістер медиация институтын қылмыстық процесте пайдалануды ынталандыруға және кеңейтуге бағытталған. | медиация; медиатор; қылмыстық процесс; қылмыстық-құқықтық жанжал; татуласу; медиация рәсімі; заң; сот. |
| 7 | Байсеитов Баграм Салькенұлы | МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ПРОЦЕСІНДЕ САРАПШЫЛАР МЕН МАМАНДАРДЫҢ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ: ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢНАМАСЫН ҚОЛДАНУ МӘСЕЛЕЛЕРІ | Мақалада мемлекеттік сатып алуды жүргізу процесінде сарапшылардың және (немесе) мамандардың жауапкершілік дәрежесі қарастырылады. Автор Қазақстан Республикасының қолданыстағы қылмыстық заңнамасына талдау жүргізді, оның нәтижелері бойынша мемлекеттік органдар немесе жауапты компания тауарлардың, жұмыстардың немесе көрсетілетін қызметтердің сапасын тексеруге тартқан сарапшылардың және (немесе) мамандардың көрінеу жалған қорытындыларын бергені үшін жауапкершілік туралы норманы ұтымсыз пайдалануға ықпал ететін қайшылықтар анықталды. Автордың пікірінше, сарапшылардың және (немесе) мамандардың мемлекеттік сатып алу шеңберінде көрінеу жалған қорытындылар беру жөніндегі осындай құқыққа қайшы қызметі және нақты қылмыстық-құқықтық норманың болмауы бюджет қаражатын ұрлау үшін қолайлы жағдайлар жасайды. Талдау нәтижелері бойынша автор көрінеу жалған қорытындылар бергені үшін мемлекеттік сатып алу туралы шарттар бойынша тартылатын сарапшылар мен мамандардың қылмыстық жауаптылығын енгізу арқылы Қазақстан Республикасының қолданыстағы Қылмыстық кодексін жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірледі. | мемлекеттік сатып алу; қылмыстық заңнама; бюджет қаражаты; сарапшы; маман; жалған қорытынды; қылмыс; жымқыру. |
| 8 | Губайдуллин Жұмагелді Жұбандықұлы | ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ҚЫЗМЕТІНДЕ ҚАСТАНДЫҚ КӘСІПОРЫНДАР МЕН ҰЙЫМДАРДЫ ҚҰРУ: ЗАҢДЫҚ РЕТТЕУ СҰРАҚТАР | Бұл мақалада жедел-іздестіру іс-шарасы ретінде қастандық кәсіпорындар мен ұйымдарды құру түсінігі мен мазмұны талданады. Тақырыптың айтарлықтай құпиялылығына байланысты ол бойынша ғылыми зерттеулер аз және үзінді. Қазақстанның және бірқатар шет мемлекеттердің құқықтық нормалары бұл әрекеттің мәні туралы фрагменттік түсінік береді. Терминологияда және концептуалды аппаратта тиімді құқық қолдану тәжірибесіне кедергі келтіретін әртүрлі тәсілдер бар. Қылмыстық құқық бұзушылықтың аса қауіпті түрлеріне – ұйымдасқан қылмысқа, есірткі қылмысына, діни экстремизмге және терроризмге, сондай-ақ деструктивті ағымдардың қызметіне қарсы тұруда жасырын кәсіпорындар мен ұйымдарды жүйелі түрде пайдалануды қиындататын Қазақстанның қолданыстағы заңнамасының шешілмеген мәселелері бар. Ғылыми зерттеулер нәтижесінде оның негізгі проблемалық мәселелері анықталып, отандық жедел- іздестіру заңнамасының нормаларын жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірленді. | қастандық кәсіпорын; қастандық ұйым; аңызға айналған нысан; жедел бөлімше; жабу құжаттары. |
| 9 | Дюсенбаева Алия Кенжегалиевна | РЕЙДЕРЛІКТІ ЗАҢНАМАЛЫҚ АНЫҚТАУ МӘСЕЛЕЛЕРІ | Қазақстан Республикасындағы рейдерлікке қарсы іс-қимыл экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің маңызды міндеттерінің бірі болып табылады. Сонымен қатар мемлекет тарапынан осы бағыттағы күш-жігер тиімді емес, бұл рейдерлік үшін қылмыстық жауапкершілікті көздейтін қылмыстық заң нормасының жетілмегендігімен, қылмыстың осы құрамының түсінігі мен белгілерін белгілеу проблемаларымен, іс-әрекеттің дұрыс саралануымен, қылмыстық құқық бұзушылықтардың аралас құрамдарынан және азаматтық құқықтық қатынастардан ара жігін ажыратумен байланысты. Осы мақалада Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 249-бабында рейдерлікті заңнамалық айқындау проблемасы қарастырылады және оны шешу жолдары ұсынылады. Автор рейдерлік құрамның жаңа дизайнын жасады, оның пікірінше, зерттелетін құбылыстың барлық белгілерін толық көрсетеді, оның әртүрлі түсіндірмелерін жоюға және құқық қолдану практикасында дұрыс біліктілік ықпал етеді. | рейдерлік; рейдерлік басып алу; рейдер; экономикалық қауіпсіздік; сатып алу; заңды тұлға; заңсыз сатып алу. |
| 10 | Иманғалиев Нұртай Қонысбаевич Сәулен Нұржан | «ЖОЛ ЖҮРІСІ ТУРАЛЫ» ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫНА ӨЗГЕРІСТЕР МЕН ТОЛЫҚТЫРУЛАР: ЭЛЕКТР САМОКАТТЫ, ШАҒЫН ЭЛЕКТР КӨЛІГІ ҚҰРАЛЫН ПАЙДАЛАНУДЫ ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ МӘСЕЛЕЛЕРІ | Мақалада «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жол жүрісін ұйымдастыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен енгізілген «Жол жүрісі туралы» 2014 жылғы 17 сәуірдегі Қазақстан Республикасының заңына («шағын электр көлігі құралы» және «электр самокаттары» ұғымдары, олардың иелерінің құқықтары мен міндеттері) түзетулер қарастырылады, ағымдағы жылғы 29 маусымда қабылданды. Сонымен қатар осы өзгерістердің қазіргі жол қозғалысы мен ұтқырлық дәуіріндегі маңыздылығы мен салдары талданды. Авторлар шағын электр көлігі құралдарын, электр самокаттарды пайдаланудың құқықтық аспектілеріне, реттеу ерекшеліктеріне және олардың жол қозғалысын ұйымдастыруға әсеріне байланысты мәселелерді қарастырды. Атап айтқанда, авторлар шағын электр көлігі құралдарын, электр самокат ұғымдарын бір ұғыммен атауды, жолдың оң жақ жиегіне шығарудың артықшылықтары мен қолданыста енгізгенде туындайтын мәселелеріне тоқталды. | жол жүрісі; шағын электр көлігі құралы; жол жүру ережесі; электр самокат; моно дөңгелек; сигвей; гироскутер; велосипед. |
| 11 | Қайназарова Дариға Болатқызы Қалиев Асқар Абужанұлы | ТЕРРОРИСТІК ЖӘНЕ ЭКСТРЕМИСТІК ҚЫЛМЫСТАРДЫ АНЫҚТАУ ЖӘНЕ ТЕРГЕУ МӘСЕЛЕСІНЕ ИНТЕРНЕТ ЖЕЛІСІНДЕ | Мақалада ғаламдық Интернет желісі арқылы жасалған экстремистік және террористік қылмыстарды анықтау және тергеу мәселелері қарастырылады. Мақала авторлары оқырманның назарын қылмыстық ұйымдардың бүкіләлемдік ғаламтор мүмкіндіктерін, соның ішінде экстремистік және террористік бағытты, хабарламалар беру және қоғамды заңсыз әрекеттерге тарту мақсатында заңсыз әрекеттерді жасыру тәсілдерін пайдалануға аударады. Сонымен бірге авторлар құқық қорғау органдарына интернет желісіндегі заңсыз әрекеттерді анықтау және Интернет желісі арқылы жасалған экстремистік және террористік қылмыстардың жолын кесу бойынша ұсыныстар береді. Оларға Интернет-ресурстардағы ақпараттың үлкен көлемін талдау үшін жасанды интеллектті, экстремистік және террористік сипаттағы қылмыс жасаушыларды анықтау мақсатында әлеуметтік желілерді нақты пайдаланушылардың профильдерін зерттеуге арналған әлеуметтік графтарды талдау арқылы интернет-ресурстерді бақылау кіреді. Авторлар құқық қорғау органдарының қызметкерлерін Интернет – кеңістіктегі экстремистік және террористік әрекеттерді анықтау және жолын кесу жөніндегі жұмыстарының тиімділігін арттыру үшін кәсіби оқыту қажеттілігіне назар аударады. | террористік қылмыс; экстремистік қылмыс; мониторинг; әлеуметтік граф; жасанды интеллект; блокчейн; сайт; IP-мекенжай; деректерді талдау; тергеу; анықтау. |
| 12 | Қойшубаева Арайлым Қанатқызы Ханов Талгат Ахматзиевич | ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ТЕРГЕУДІҢ ҚЫЛМЫСТЫҚ-ПРОЦЕСТІК НЫСАНДАРЫН РЕФОРМАЛАУ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ЗАҢДЫЛЫҚ ПЕН АДАМГЕРШІЛІКТІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ | Мақала қылмыстық процестің үш буынды моделін іске асыру мақсатында қылмыстық іс жүргізу заңнамасын реформалау тұрғысынан заңдылық қағидаты мен «адамгершілік» сияқты санаттың өзара байланысын қарастыруға арналған. Қылмыстық істерді тергеудің ерекшеліктері үш нысанда қаралады, олардың регламенттелуі Қазақстан Республикасының Қылмыстық процестік кодексінде бекітілген. Тергеу нысандарын реформалаудың тарихи аспектілері қамтылды, теориялық материалға талдау жасалды, құқықтық статистика деректері талданды. Зерттеудің жалпы ғылыми, жеке ғылыми және арнайы құқықтық әдістерін қолдана отырып, тұжырымдар жасалып, анықталған мәселелерді шешу жолдары ұсынылды. Сондай-ақ, авторлар Қазақстан Республикасының Қылмыстық процестік кодексінде қолданылатын, нысандары Қазақстан Республикасының Қылмыстық процестік кодексінің 189-бабында заңнамалық түрде бекітілген тергеуді жүзеге асыруға тікелей байланысты ұғымдық аппаратты заңнамалық регламенттеудің егжей-тегжейлі зерттеуіне жүгінеді. Қорытындылай келе, авторлар тергеу органдарын айыптаушы тараппен салыстыру қылмыстық сот ісін жүргізудің үш буынды моделін жариялаған іске асыруға байланысты бүгінгі күні жол берілмейтінін көрсетеді. Құқық қолдану практикасының қажеттіліктерін және Президент 2022 жылғы 01 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында жариялаған міндеттерді орындау қажеттілігін ескере отырып, қылмыстық іс жүргізу заңнамасына өзгерістер енгізу ұсынылады. | қылмыстық процесс; тергеу нысаны; құқық қолдану практикасы; қылмыстық қудалау; іс жүргізу қызметі; үш буынды модель; сотқа дейінгі тергеу; анықтау. |
| 13 | Мыңжанов Ерлан Қайратұлы | АҚШАНЫ ЖЫЛЫСТАТУ САЛАСЫНДАҒЫ ҚЫЛМЫСТАРДЫ ТЕРГЕУДІҢ БАСТАПҚЫ КЕЗЕҢІНІҢ ПРОБЛЕМАСЫ ТУРАЛЫ. | Осы жұмыста Қазақстан Республикасында зансыз жолмен алынған қылмыстық кірістер мен өзге де мүлікті заңдастыруға қарсы іс-қимыл саласындағы тергеудің проблемалық мәселелері қаралады. Мақала қылмыстық кірістерді заңдастыру саласындағы қылмыстарды тергеудің бастапқы кезеңін, сондай- ақ қарастырылып отырған қылмыс бойынша жеке әдістемелерді зерделеу саласындағы мәселелерді зерттеуге арналған. Автор статистикалық деректерді, сот актілерін талдау бойынша жұмыс жүргізді. Бұл жұмыста ғалымдардың, сарапшылардың, криминалистердің «тергеу жағдайы» ұғымына және қылмыстық кірістерді заңдастыруды тергеудегі басқа аспектілерге қатысты пікірлері қарастырылған. Ғылыми зерттеу нәтижелері «тергеу жағдайы» мәселесі бойынша жіктеуді толықтыру, сондай-ақ әрбір тергеу жағдайы бойынша тергеу әрекеттерінің алгоритмін анықтау, істің негізгі міндеттері және одан кейінгі ең тиімді әрекеттер туралы ұсыныстар болды. Сондай-ақ автор қылмыстық кірістерді заңдастыруға қарсы іс-қимыл саласындағы жеке әдістемелерді әзірлеуге белсенді қатысуға шақырады, өйткені бұл ғылым саласы үшін ғана емес, практикалық қолдану үшін де маңызды. | қарсы іс-қимыл; қылмыстық кірістерді заңдастыру; құқық қорғау органы; тергеу; қылмыс; тергеу жағдайы; тергеу нұсқасы; жеке методика; халықаралық ынтымақтастық. |
| 14 | Рашева Гүлнұр Қойшынқызы Данияр Джапаркулов | ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЦИФРЛАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТУРИЗМДІ ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ МӘСЕЛЕЛЕРІ | Экологиялық туризм мәдениетін белсенді дамыту және республиканы терең декарбонизациялау үшін негіз болып табылатын Қазақстан экономикасы секторларының бірі ретінде экологиялық туризм саласының цифрлық трансформациялаудың нормативтік-құқықтық реттеу мәселеле- рін қарау қажет. Әлеуметтік-экономикалық жағдайларға, перспективаларға, тұрақтылық пен орнықтылыққа және халықаралық міндеттемелерге сәйкес «жасыл» экономиканың басым бағыттарының бірі ретінде экологиялық туризмді дамыту айқындалған, сонымен қатар, бұл саланы заман талабына сай цифрландыру үрдісінің ерекшеліктерін ескере отырып сабақтастықта дамыту, шешілмеген түйінді мәселелерін зерттеу аса маңыздылыққа ие. Зерттеудің негізгі идеясы индустрияның жаңа жаһандық сын-тегеуріндері мен трендтері жағдайында экологиялық туризмді цифрландыруды құқықтық реттеудің тиімді құқықтық құралдарын әзірлеу тұрғысынан Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының жай-күйін терең ғылыми-құқықтық талдаудан тұрады. Зерттеудің мақсаты – Қазақстандағы экологиялық туризмді реттеудің құқықтық проблемаларын кешенді зерттеу. Мақалада экологиялық туризм саласын цифрлық трансформациялаудың жай-күйі сипаттала отырып, цифрлық технологияларға енгізілген туристердің дербес деректерінің құпиялылығын сақтау мәселесі зерттелген. | құқықтық реттеу; экологиялық туризм; қоршаған орта; қоршаған ортаны қорғау; «жасыл» экономика; экологиялық кәсіпкерлік; декарбонизациялау. |
| 15 | Садвақасова Адель Талгатовна | ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА СОТҚА ДЕЙІНГІ ІС ЖҮРГІЗУ КЕЗІНДЕ КЕЛТІРІЛГЕН ЗИЯНДЫ ӨТЕУ ҚҰҚЫҒЫН ІСКЕ АСЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ | Мақала сотқа дейінгі іс жүргізу кезінде келтірілген зиянды өтеу мәселелерін қарастыруға арналған. Авторлар қылмыстық құқық бұзушылықтарды анықтау және тергеу жөніндегі іс-шаралар барысында сотқа дейінгі іс жүргізумен келтірілген зиянды өтеуге байланысты проблемаларды жан-жақты зерделеу қажеттілігін көрсететін бірқатар негіздемелер келтіреді. Бүгінгі таңда сотқа дейінгі іс жүргізудің әрекеттері (заңды және заңсыз) немесе әрекетсіздігі салдарынан зардап шеккен тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету тетігін әзірлеудің өзекті қажеттілігі көрсетілген. Қарастырылып отырған мәселенің туындау себептері анықталды. Мақалада қылмыстық сот ісін жүргізу орбитасына тартылған адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау кепілдіктерін сақтау бөлігінде белгілі бір жетістіктерге қарамастан, Қазақстан Республикасында сотқа дейінгі тергеп-тексеру органдарының іс-әрекеттерінен келтірілген зиянды өтеу механизмдерінің тиімділігін арттыруға байланысты шешілмеген мәселелер бар екендігі дұрыс атап өтілген. | қылмыстық процесс; құқық қорғау органдары; зиянды өтеу; іс жүргізу шешімі; тергеу; сотқа дейінгі іс жүргізу; моральдық зиян; азаматтық заңнама; тергеу әрекеттері; құқықтарды қорғау. |
| 16 | Садинов Талғат Мұқашұлы | ЖҮЙЕНІ ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ЖЕКЕ ТӘСІЛДЕРІ АЗАПТАУДЫ ЕРТЕ ЕСКЕРТУ | Бұл мақалада автор азаптаудың алдын алудың проблемалық мәселелерін қарастырды. Мемлекет қабылдаған шараларға қарамастан жағдай түбегейлі өзгермейтіні, азаптау туралы істер бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексерулерді тіркеу төмендемейтіні көрсетіледі. Талдау көрсеткендей, негізінен азаптауға қарсы барлық шаралар қылмыстық заңнаманы жетілдіру призмасы арқылы қабылданады, бұл қылмыстың осы түрін жасаудың себептері мен шарттарын жоймай, оң нәтиже бермейді. Азаптағаны үшін сотталған қызметкерлердің жеке істерін, сондай-ақ қызметтік тергеу материалдарын зерделеу нәтижелері бойынша қызметкердің қызметі барысында оның ықтимал агрессивті мінез-құлқы туралы сигналдар түскені анықталды. Осыған байланысты, шетелдік тәжірибені зерделеу, ұлттық заңнама мен құқық қолдану практикасын талдау негізінде азаптаулар мен жұмыстың басқа да рұқсат етілмеген әдістерін қолдану қаупі жоғары адамдарды ерте анықтаудың тиісті жүйесін қалыптастыру бойынша жекелеген шешімдер ұсынылды. | азаптау; азаптауға қарсы тұру; агрессия; тұлғаның деформациясы; кадрларды іріктеу жүйесі; қызметкерлерді психологиялық сүйемелдеу; азаптауды қолдану қаупі жоғары лауазым; «жалған» корпоративтік мәдениет; азаптауды қолдану қаупі жоғары адамдарды ерте анықтау жүйесі. |
| 17 | Сейтаева Жанар Секежанқызы Қанатов Алмаз Қанатұлы | СОТ ЖҮЙЕСІНЕ ДЕГЕН СЕНІМДІЛІКТІ АРТТЫРУ ЖӘНЕ СОТ ТӨРЕЛІГІНІҢ САПАСЫНА (2023 ЖЫЛДЫҢ СОҢЫНА ҚАРАЙ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ-ҚҰҚЫҚТЫҚ МАТЕРИЯНЫ ТАЛДАУ) | Осы мақалада «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Конституциялық заңға авторлық түсініктеме беріледі. Аталған нормативтік акт оның Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Ұлттық даму жоспарына және құқықтық саясат тұжырымдамасына сәйкестігі тұрғысынан талданады. Заң үстемдігі мен қоғамдық әл-ауқатты қолдаудағы сенімге лайық сот билігінің негізгі рөлін мойындай отырып, авторлар проблеманың көп қырлы аспектілерін Қазақстан Республикасының құқықтық жүйесіне енгізілетін «халықаралық стандарттар» призмасы арқылы қарастырады. «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Конституциялық заңның анықталған жекелеген кемшіліктерінің синтезіне сүйене отырып, авторлар ескірген, тиімсіз іске асырылатын, артық бланкеттік және оның сілтемелік нормаларын өзгертуге, сондай-ақ сыбайлас жемқорлық факторларының болуына қатысты өз көзқарасын ұсынады. | сот; Конституциялық заң; құқықтық саясат; сот жүйесі; судьялардың мәртебесі; сенімділікті арттыру; құқықтық белгісіздік. |
| 18 | Филипец Оксана Борисовна Шелухин Сергей Иванович | ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА АУРУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ЖАЗАНЫ ӨТЕУДІ КЕЙІНГЕ ҚАЛДЫРУДЫ ЗАҢНАМАЛЫҚ РЕГЛАМЕНТТЕУ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ТУРАЛЫ | Мақала сот сотталған адамға ауруы болған кезде қолдануға құқылы көтермелеу нормаларының бір түрі ретінде Қазақстан Республикасының Қылмыстық, Қылмыстық-процестік және Қылмыстық-атқару заңнамасына сәйкес жазаны өтеуді кейінге қалдыруға арналған. Заң шығарушы жазаны өтеуді кейінге қалдырудың осы түрін көздей отырып, жазаны өтеуді кейінге қалдыру институтын салааралық регламенттеудің ерекшеліктерін ескермеді, осыған байланысты заңды қолдану практикасына және ауыр сырқаттанушылықтан зардап шегетін азаматтардың аса осал санатына қатысты қылмыстық саясатты іске асыруға әсер ететін құқықтық реттеудің бірқатар елеулі проблемалары туындады. Қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу және пенитенциарлық заңдар нормаларын салыстырмалы-құқықтық талдау және мониторинг авторға талданатын институтты заңнамалық реттеудегі олқылықтарды анықтауға және сотталған адамның ауруына байланысты жазаны өтеуді кейінге қалдыруға қатысты бар проблемаларды шешу туралы мәселе қоюға мүмкіндік берді. | ауру; заңнама; қылмыстық-құқықтық ықпал етудің өзге де шаралары; жазаны орындау; сотталған; кейінге қалдыру; жазаны өтеу. |